08.07.2022. Когда придёт кадетство?! Полоцкий райисполком назвал сроки переезда кадетского училища в новые корпуса.

Мы также попросили прокомментировать, кто станет новым владельцем здания бывшей «кадетки», и предложили в будущем переименовать остановку «Кадетское училище» в «Минирынок "Мариненко"».

Ответ первого заместителя Полоцкого райисполкома Лейченко С. Д. следующий:

«По информации Управления капитального строительства города Полоцка срок ввода в эксплуатацию проекта «Реконструкция бывших зданий учреждений здравоохранения в охранной зоне заповедника (Верхний замок) под размещение ГУО «Полоцкое кадетское училище» согласно договорам строительного подряда - 20 ноября 2022 года, после чего будет осуществлён переезд училища. Дальнейшая судьба освободившегося здания окончательно не решена.

Вопрос переименования названия остановочного пункта «Кадетское училище» после передачи здания другому учреждению будет вынесен на обсуждение комиссии по регулированию транспортной деятельности. Все изменения, связанные с переименованием остановочного пункта, будут внесены филиалом «Автобусный парк №2 г.Полоцка» ОАО «Витебскоблавтотранс» в расписания и паспорта маршрутов, проходящих через данный остановочный пункт».

18.07.2021. Обещанного три года ждут. Срок открытия кадетского корпуса в Полоцке перенесли на 2023 год.

Это третий официальный перенос сроков. Вся сложность - в непрекращающихся археологических раскопках на объекте, без которых невозможно завершение его строительства.

После седьмого класса здесь будут обучаться 300 юношей и девушек как из Беларуси, так и из близлежащих областей Российской Федерации - Псковской и Смоленской. На территории корпусов планируется создать спортивную площадку для баскетбола, волейбола, тенниса и мини-футбола, пищеблок, общежития, Михайловскую церковь.

Изначально планировалось завершить все работы на Верхнем замке и заселить туда кадет в 2021 году. Затем новую дату открытия назначили на сентябрь 2022 года.

30.10.2020. Это сенсация! На Верхнем замке в Полоцке нашли погребения с инвентарем XII-XIII веков.

В ходе раскопок на территории бывшего больничного городка на Верхнем замке в районе стройки спорткомплекса археологи обнаружили погребения. Находку учёные окрестили сенсацией.

Кладбище находилось рядом с фундаментом храма XII века. Сейчас на Верхнем замке оживились строительные работы, которые проходят под наблюдением археологов как на самой площадке замка, так и на берегу реки Полоты. В ходе работ на месте строительства здания спорткомплекса обнаружены погребения, поврежденные из-за грубых строительных процедур на участке во времена работы госпиталя. Находка интересна еще и тем, что в погребениях обнаружены фрагменты стеклянных браслетов и перстень XII-XIII веков. Отметим, что погребения с похожим инвентарём являются редкой находкой и эксклюзивной для этих мест. Захоронения существовали недолго. Археологические изучения на данной местности продолжаются, останки переданы антропологам на экспертизу, что определит пол, возраст и, возможную причину смерти погребенных.

19.09.2020. Кабы не было зимы. Здания на Верхнем замке в Полоцке начинают готовить к холодному сезону.

На Верхнем замке продолжаются строительные работы. Недавно там побывал замминистра  образования Сергей Рудой. Отчёт о стройке опубликован в инстаграме председателя райисполкома.

Фронт строительных работ в настоящее время сконцентрирован на закрытии кровли и контуров зданий. Работы ведутся активно, но есть вопросы с проведением своевременных закупок. Финансирование выделено, необходимо в сжатые сроки подготовить здания к зиме. Дано поручение продолжать строительство на каждом объекте, строго следовать графику. Выполнено устройство кровли на здании тира, укреплен фундамент объекта будущей столовой. Все работы выполняются с соблюдением требований археологов, — говорится в сообщении Игоря Марковича.

18.06.2020. Всё конечно же будет. Изысканы средства на дальнейшую реконструкцию Верхнего замка.

Об этом стало известно из Инстаграм-аккаунта Игоря Марковича после встречи 17 июня председателя Полоцкого райисполкома с замминистра образования Беларуси Сергея Рудого.

Игорь Маркович подтвердил, что строительные работы на объекте в настоящее время приостановлены, а выделенные ранее финансовые средства освоены. Так как проблема с финансированием устранена и договоренность достигнута, в ближайшее время строительные работы должны возобновиться.

Таким образом, подготовка зданий бывшего больничного городка к переезду туда кадетского училища продолжится. Но эти работы напрямую связаны с необходимостью проведения археологических исследований. По словам руководителя археологических работ на Верхнем замке и сотрудника Полоцкого государственного университета Игоря Магалинского, все работы по замку в настоящее время остановлены на неопределенный срок. Отсутствует информация относительно возможности раскопок в дальнейшем из-за не определения проектировщиками типа фундаментов под предполагаемую пристройку. По храму также нет определенности. Археологами был подан запрос о подготовке проекта по консервации памятника или его последующей музеефикации. Информации о решении не имеется. Неделю назад были проведены исследования для определения крайней западной границы храма. Раскапывать храм без проекта не стали, так как это может повредить фундамент.

17.05.2020. Я приехал! Министр образования посетил стройплощадку будущего кадетского училища на Верхнем Замке.

Во время рабочей поездки в Полоцк 15 мая министр образования Беларуси Игорь Карпенко ознакомился с ходом работ на территории Верхнего замка, где планируется размещение кадетского училища.

Проект реставрации на Верхнем замке указом президента включен в государственную инвестиционную программу. Нормативный срок строительства — 22 месяца. Работы на объекте начались в ноябре 2019 года. По сведениям наших читателей, уже несколько недель в этом районе не производятся строительные работы из-за отсутствия финансирования. По аналогичной причине не проводятся археологические раскопки. Как сообщил в своем инстаграме председатель Полоцкого райисполкома Игорь Маркович, во время встречи с заместителем премьер-министра Владимиром Кухаревым и министром образования Игорем Карпенко обсуждались существующие проблемы, в том числе, варианты финансирования стройки.

06.03.2020. Для истинных ценителей. Полтысячи артефактов были найдены за первые месяцы раскопок на Верхнем замке.

За несколько месяцев работ по реконструкции корпусов бывшей больницы под кадетское училище на Верхнем замке археологи обнаружили множество артефактов - это более 500 предметов старины. 

К находкам относят монеты, детали украшений, фрагменты металлических изделий, керамики и плинфы. Среди находок значится датируемая XVI—XVII веками свинцовая печать, на которой по всей видимости просматривается рисунок в виде герба.

27.02.2020. Побарагозили за культурный слой. Сторонники и противники стройки на Верхнем замке совещались в Полоцке.

Разговор о нашумевшей стройке проходил у стен Софии и не только. Были все: и археологи, и проектировщики, и представители власти. Говорили, но и под ноги смотреть не забывали.

Весь шум-гам начался из-за петиции историка Сергея Тарасова против переноса кадетского училища на Верхний замок в Полоцке. Появились как несогласные, так и немало солидарных с позицией автора обращения (1200 электронных подписантов). Ученые со всей страны ещё больше задумались о судьбе объекта, несмотря на постоянный контроль археологов за ходом строительства. Пристально следят за огороженной территорией, вокруг которой расположены обнаруженные недавно остатки храма XII века. Настаивают археологи на тщательных раскопках на месте, где находится мощный культурный слой (от пяти до восьми метров). Пока археологические исследования не завершатся, строительные работы заморожены. 

После обхода территории замчища, все заинтересованные переместились на площадь Свободы, в здание администрации, где посовещались о насущном. Говорили о разногласиях, обоюдных претензиях, продуктивных взаимоотношениях. Специалистов волновала возможность проведения качественных и эффективных раскопок в благоприятный для этого сезон, трудовой ресурс, а также материальная сторона вопроса.

Археологическое сообщество активно выступило против укрепления фундаментов сваями на месте мощнейшего культурного слоя в 5-8 метров, так как данный пласт недостаточно изучен, что не даёт право производить на его месте какие-либо строительные работы.

18.02.2020. Народ против! 1250 человек подписали петицию против переноса кадетского училища на Верхний замок в Полоцке.

Автор петиции против строительных работ на Верхнем замке в Полоцке и переноса туда кадетского училища отправил обращение в Совмин, Академию наук и полоцкую прокуратуру.

В начале 2018 года общественность узнала, что здания бывшего больничного городка в Полоцке не превратятся в туристический комплекс, как это планировалось изначально. Проект не реализовался, так как не нашлось инвесторов. Тем не менее средства для реконструкции и переноса туда кадетского корпуса с круглосуточным содержанием учащихся нашлись. Проект поддержал министр образования Игорь Карпенко. Реконструкция началась в ноябре 2019 года и вызвала широкий общественный резонанс. Позицию противников и строительных работ в их нынешнем формате, и переезда к Софийскому собору кадет обосновал археолог, бывший заведующий отделом археологии Академии наук Беларуси Сергей Тарасов.

Текст петиции приведён ниже:

«Полацк – пачатак і сэрдца нашай дзяржавы. Адсюль пачалася гісторыя Беларусі, гісторыя беларусаў. Гэта запісана ў нашай Дэкларацыі, гэта запісана ў нашай Канстытуцыі. І гэтае сэрдца пачалося біцца там, дзе цякуць воды славутых рэк – Палаты і Дзьвіны. Гарадзішча першага нашага князя – Рагвалода (гістарычае Гарадзішча) і ягонага праўнука Усяслава Чарадзея (Верхні Замак).
На Верхнім Замку ў Полацку быў пабудаваны першы і галоўны ў краіне хрысьціянскі храм – Сафійскі сабор, на Верхнім Замку ў Полацку знаходзілася рэзідэнцыя ўсіх гістарычных полацкіх епіскапаў ад 11-га стагоддзя. На Верхнім Замку размяшчаліся манастыры, у тым ліку і той, куды прыйшла у самым пачатку свайго падзьвіжніцкага подзьвіга Св.Ефрасіння. На Верхнім Замку ў Сафійскім саборы Св.Ефрасіньня перапісывала кнігі і малілася. Тут, на Верхнім Замку Полацка навукоўцамі за 100 гадоў даследаванняў знойдзены два храма 12 ст., княжы церам, дамы, вытворчыя пабудовы і тысячы артэфактаў 10—17 стст. Пры гэтым навукова даследавана толькі нязначная частка помніка.
Полацкі Верхні Замак – гісторыка культурная каштоўнасць, якая, адпаведна дзеючага Заканадаўства мае найвышэйшую рэспубліканскую катэгорыю і абаронена Законам, мае перспектыву стаць помнікам Міжнароднай вартасці, адпаведна патрабаванням ЮНЭСКА.
Гістарычны цэнтр Полацка, адпаведна Дзяржаўнага спісу гісторыка-культурных каштоўнасцяў Рэспублікі Беларусь: “212Е000600 Гістарычны цэнтр г. Полацка: будынкі і збудаванні, планіровачная структура, ландшафт і культурны слой на тэрыторыі, абмежаванай: з поўначы – вул. Кастрычніцкай, з поўдня – вул. Дзяржынскага, з усходу – вул. Юбілейнай да вул. Дзяр-жынскага, з захаду – па вул. Гастэлы, М. Багдановіча, Шэнягіна да вул. Кастрычніцкай . ХІ–ХХ стагоддзі”. Дзе, адпаведна Кодэксу аб культуры, забарорнены любыя земляныя (будаўнічыя работы), без правядзеньня адпаведных навуковых і даследчых работ.
Сёння на гэтай галоўнай гісторыка-культурнай каштоўнасці ўсёй Беларусі распачалося маштабнае будаўніцтва комплекса вучэбна-вайсковай установы -- “Кадэцкага корпуса”. Забіваюцца ў гістарычны культурны слой палі пад мяркуемы спартовы комплекс. Гэта нясе прамую страту ня толькі культурным напластаванням, але і Сафійскаму сабору. Яго сцены літаральна дрыжаць!
Патрабуем тэрмінова спыніць усе будаўнічыя працы на Полацкім Верхнім замку, стварыць дзяржаўна-гарамадскую камісію па экспертызе дадзенага праекта, правесці грамадскае абмеркаванне па рэгенерацыі і прыстасаванню Верхняга замка Полацка, адпаведна яго гісторыка-культурнай значнасці для гісторыі і дзяржаўнасці нашай краіны».

Вот что ответили на данную петицию в Полоцком райисполкоме за подписью зампреда П.М.Петкевіча:

«Полацкі раённы выканаўчы камітэт, разглядзеўшы ў межах сваёй кампетэнцыі Ваш зварот аб збору подпісаў супраць будаўніцтва “Кадэцкага корпусу” на “Верхнім замку”, паведамляе.
Сярод пералічаных у звароце аб'ектаў у Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь уключаны помнікі археалогіі: «Верхні замак» (шыфр 213В000636), «Гістарычны цэнтр г. Полацка» (шыфр 212Е000600) і помнік архітэктуры «Сафійскі сабор» (шыфр 210Г000606) па вул. Замкавай 2, у г. Полацку (Пастанова Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 14 мая 2007 г. № 578, пратаколы Навукова-метадычнай рады пры Міністэрстве культуры Рэспублікі Беларусь № 71 ад 28.02.2002, № 79 ад 04.12.2002).
На названыя аб'екты распаўсюджваюцца патрабаванні Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб культуры (далей - Кодэкс).
У частцы пытання, што датычыцца будаўнічых работ на тэрыторыі Верхняга замка - аб'ект "Рэканструкцыя былых будынкаў, устаноў аховы здароўя ў ахоўнай зоне запаведніка (Верхні замак) пад размяшчэнне ДУА "Полацкае кадэцкае вучылішча” у г. Полацку уключаны ў Дзяржаўную інвестыцыйную праграму. Пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 03.04.2018 № 247 “Аб вызначэнні пераліку генеральных праектных, генеральных падрадных, інжынерных арганізацый пры будаўніцтве асобных аб'ектаў, уключаных у Дзяржаўную інвестыцыйную праграму на 2018 год” вызначаны заказчыкам ГП “УКБ горада Полацка", падрадчыкам КУППСП “Полацксельбуд”, генеральным праекціроўшчыкам УП “Інстытут Віцебскграмадзянпраект”.
Будаўнічыя і земляныя работы на тэрыторыі гісторыка-культурнай каштоўнасці “Верхні замак” ажыццяўляюцца на аснове праектнай дакументацыі па аб'екце “Рэканструкцыя былых будынкаў, устаноў аховы здароўя ў ахоўнай зоне запаведніка (Верхні замак) пад размяшчэнне ДУА “Полацкае кадэцкае вучылішча” у г. Полацку".
У адпаведнасці з арт. арт. 113, 115 Кодэкса названая праектная дакументацыя распрацавана спецыялістамі УП "Інстытут Віцебскграмадзянпраект" на падставе дазволу на правядзенне навукова-даследчых і праектных работ на матэрыяльных гісторыка-культурных каштоўнасцях ад 21.09.2018 № 04-01-07/364.
У адпаведнасці з зацверджаным горадабудаўнічым праектам "Генеральны план г. Полацка. Карэкціроўка", які быў распрацаваны УП “БЕЛНІІГРАДАБУДАЎНІЦТВА” і зацверджаны рашэннем Полацкага раённага Савета дэпутатаў № 139 ад 13.01.2017 г., занаванне тэрыторыі, на якой вядзецца будаўніцтва аб’екта “Рэканструкцыя былых будынкаў, устаноў аховы здароўя ў ахоўнай зоне запаведніка (Верхні замак) пад размяшчэнне ДУА “Полацкае кадэцкае вучылішча” у г. Полацку”, па функцыянальнаму занаванню ставіцца да грамадскага спецыялізаванага цэнтра з высокім узроўнем азелянення.
У адпаведнасці з зацверджанымі рэгламентамі выкарыстання названай тэрыторыі, размяшчэнне аб'ектаў устаноў агульнай, сярэдняй адукацыі, прафесійна-тэхнічнай адукацыі з'яўляецца адным з прыярытэтных напрамкаў, якія плануюцца да будаўніцтва.
У мэтах захавання культурнага пласту помніка археалогіі "Верхні замак", помнікаў архітэктуры ў горадзе Полацку, а таксама археалагічных аб'ектаў у зоне будаўніцтва, у адпаведнасці з пунктам 1 артыкула 129, пунктам 1 артыкула 130 Кодэкса спецыялістамі ДНУ "Інстытут гісторыі НАН Беларусі" распрацаваны пералік мер, неабходных для захавання ашчаджальнага рэжыму выкарыстання культурнага пласта помніка археалогіі "Верхні замак", размешчанага на тэрыторыі гістарычнага цэнтра г. Полацка (катэгорыя каштоўнасці "2"), а таксама ахоўнай зоны культурнага пласта запаведніка (катэгорыя каштоўнасці – "3") пры вытворчасці земляных і будаўнічых работ на аб'екце “Рэканструкцыя былых будынкаў, устаноў аховы здароўя ў ахоўнай зоне запаведніка (Верхні замак) пад размяшчэнне ДУА" Полацкае кадэцкае вучылішча” у 2019-2020 гг.
У адпаведнасці з артыкулам 129 Кодэкса меры па ахове помнікаў археалогіі ўключаны ў праектную дакументацыю на выкананне работ на тэрыторыі іх размяшчэння; забеспячэнне распрацоўкі і фінансаванне мер па ахове помнікаў археалогіі пры выкананні работ на іх тэрыторыі ажыццяўляецца заказчыкам гэтых работ.
У адпаведнасці з пунктам 1 артыкула 130 Кодэкса меры па ахове помніка археалогіі “Верхні замак” прадугледжваюць:
1. фіксацыю ўжо вядомых аб'ектаў на тэрыторыі помніка археалогіі;
2. абследаванне зоны правядзення работ на тэрыторыі помніка археалогіі з мэтай далейшага назірання і выяўлення няўлічаных артэфактаў і археалагічных аб'ектаў, іх фіксацыю;
3. археалагічнае даследаванне зоны будаўнічых работ на падставе адкрытага ліста (дазвола) ДНУ “Інстытут гісторыі НАН Беларусі”, выдадзенага на праве правядзення археалагічных даследаванняў (правядзенне археалагічнага назірання і раскопак падчас земляных работ на аб'екце “Рэканструкцыя былых будынкаў, устаноў аховы здароўя ў ахоўнай зоне запаведніка (Верхні замак) пад размяшчэнне ДУА "Полацкае кадэцкае вучылішча" ў г. Полацку;
4. выкарыстанне для выяўлення археалагічных артэфактаў на тэрыторыі будаўнічых работ металадэтэктарных тэхнічных сродкаў і інструментаў згодна з Адкрытым лістом (дазволам), выдадзеным ДНУ “Інстытут гісторыі НАН Беларусі”, на права правядзення археалагічных даследаванняў;
5. іншыя меры, накіраваныя на захаванне, вывучэнне, недапушчэнне прычынення шкоды або знішчэння археалагічных аб'ектаў і артэфактаў, якія выяўляюцца ў працэсе археалагічнага назірання пры будаўнічых работах на помніку археалогіі.
Праектная дакументацыя па аб'екце “Рэканструкцыя былых будынкаў, устаноў аховы здароўя ў ахоўнай зоне запаведніка (Верхні замак) пад размяшчэнне ДУА “Полацкае кадэцкае вучылішча” у г. Полацку” ва ўстаноўленым парадку і ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам распрацавана спецыялістамі УП "Інстытут Віцебскграмадзянпраект", у тым ліку з улікам распрацаванага УП “БЕЛНІІГРАДАБУДАЎНІЦТВА” дэталёвага плана цэнтральнай часткі г.Полацка з праектам рэгенерацыі гістарычнай часткі зоны; генеральнага плана г. Полацка.
Міністэрствам культуры Рэспублікі Беларусь выдадзена заключенне ад 29.07.2019 № 04-01-05/194 па праектнай дакументацыі «Рэканструкцыя былых будынкаў, устаноў аховы здароўя ў ахоўнай зоне запаведніка (Верхні замак) пад размяшчэнне дзяржаўнай установы адукацыі «Полацкае кадэцкае вучыліща». Праектам прадугледжаны меры па ахове археялагічных аб’ектаў пры выкананні прац на тэрыторыі помніка археалогіі «Верхні замак» у г. Полацку.
У адпаведнасці з пунктам 2 артыкула 130 Кодэкса названая праектная дакументацыя, узгодненая ва ўстаноўленым парадку Міністэрствам культуры Рэспублікі Беларусь. Названым будаўнічым праектам у адпаведнасці з пунктам 1 артыкула 130 Кодэкса прадугледжаны вышэйназваныя меры па ахове археалагічных аб'ектаў пры выкананні работ на тэрыторыі помніка археалогіі «Верхні замак» у г. Полацку.
Перад пачаткам будаўнічых і земляных работ на аб'екце “Рэканструкцыя былых будынкаў, устаноў аховы здароўя ў ахоўнай зоне запаведніка (Верхні замак) пад размяшчэнне ДУА “Полацкае кадэцкае вучылішча” у г. Полацку па заданні УП "Інстытут Віцебскграмадзянпраект" спецыялістамі ДНУ "Інстытут гісторыі НАН Беларусі" было праведзена абследаванне тэрыторыі плямы праектавання і зоны размяшчэння будучага аб'екта “Рэканструкцыя былых будынкаў, устаноў аховы здароўя ў ахоўнай зоне запаведніка (Верхні замак) пад размяшчэнне ДУА “Полацкае кадэцкае вучылішча” ў г. Полацку ў межах помніка археалогіі “Верхні замак” і падрыхтаваны камплект дакументацыі (планы, схемы і справаздача) па мерах аховы часткі помніка археалогіі “Верхні замак”, якая ўваходзіць у пляму будаўніцтва, што адлюстравана ў справаздачы ДНУ “Інстытут гісторыі НАН Беларусі”, 2018 г. Дадзеныя археалагічных даследаванняў мінулых гадоў (з 1928 па 2010 гг.), дазволілі лакалізаваць аб'ект будаўніцтва 2018 г. і нанесці на яго план-схему ўсе выяўленыя археалагічныя аб'екты.
З 9 красавіка 2019 г. па 13 мая 2019 г. праводзілася працэдура грамадскіх абмеркаванняў аб ацэнцы ўздзеяння на навакольнае асяроддзе па аб'екце “Рэканструкцыя былых будынкаў, устаноў аховы здароўя ў ахоўнай зоне запаведніка (Верхні замак) пад размяшчэнне ДУА “Полацкае кадэцкае вучылішча”, інфармацыя аб правядзенні грамадскіх абмеркаванняў публікавалася:
- у раённай газеце "Полацкі веснік" № 28 (14588) ад 09.04.2019;
- на афіцыйным сайце Полацкага раённага выканаўчага камітэта (http://polotsk.vitebsk-region.gov.by) у раздзеле: “Грамадскае абмеркаванне” (9.04.2019).
Ва ўстаноўленыя заканадаўствам тэрміны прапановы ад грамадскасці аб часе і месцы правядзення сходу па абмеркаванні справаздачы аб Аказанні ўздзеяння на навакольнае асяроддзе (далей – АУНА) не паступалі.
Звесткі пра паступленне зваротаў грамадскасці ў перыяд грамадскіх абмеркаванняў не паступалі.
Пытанняў, заўваг і прапаноў падчас правядзення грамадскіх абмеркаванняў справаздачы АУНА па аб'екце “Рэканструкцыя былых будынкаў, устаноў аховы здароўя ў ахоўнай зоне запаведніка “Верхні замак” пад размяшчэнне ДУА “Полацкае кадэцкае вучылішча” не паступала.
У мэтах захавання культурнага пласта і археалагічных аб'ектаў заключаны дагавор на правядзенне археалагічнага назірання з ДНУ “Інстытут гісторыі НАН Беларусі”.
У мэтах выканання мер па ахове археалагічнай спадчыны, рэгламентаваных арт. арт. 129, 130 Кодэкса, у ходзе выканання земляных і будаўнічых работ на названым аб'екце ажыццяўляецца пастаянны археалагічны нагляд на падставе Дазволаў на права правядзення археалагічных даследаванняў № 3417 (ад 28.05.2019 № 30-13/82), № 3558 (ад 04.01.2020 № 30-13 / 3), выдадзеных Нацыянальнай акадэміяй навук Беларусі археолагу І.В. Магалінскаму.
На тэрыторыі аб'екта ажыццяўляецца пастаянны археалагічны нагляд за правядзеннем земляных і будаўнічых работ. Будаўніча-мантажныя работы вядуцца з захаваннем ахоўных мер, распрацаваных ДНУ “Інстытут гісторыі НАН Беларусі”.
Па пытанні ўздзеяння на будынак Сафійскага сабора механічных вібрацый, якія ўзнікаюць у ходзе работ па ўладкаванні буранабіўных свай, паведамляем, што Нацыянальным Полацкім гісторыка-культурным музеем-запаведнікам былі накіраваны адпаведныя звароты ў адрас заказчыка па згаданым аб'екце (ДП “Упраўленне капітальнага будаўніцтва г.Полацка”), генеральнага падрадчыка (КУВПБП “Полацксельбуд”), а таксама ў адрас ДНУ “Інстытут гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі”. У выніку падрадчыкам прыняты меры па змене парадку вытворчасці работ з мэтай зніжэння вібрацыйнай нагрузкі на помнік і тэрыторыю, непасрэдна прылеглую да яго. Для кантролю за ўздзеяннем вібрацыі на Сафійскі сабор унутры будынка маюцца маякі, за станам якіх вядзецца назіранне.
Дадаткова паведамляем, што асноўныя работы ажыццяўляюцца з лістапада 2019 года на плямах існуючых будынкаў да 20.02.2020 г. - работы па рамонце будынкаў. Земляныя работы ў значных аб'ёмах не выконваюцца да красавіка 2020 г. Выманне грунта побач з асобнымі будынкамі выканана для правядзення абследавання падмуркаў існуючых будынкаў.
Месцы з магчымым знаходжаннем археалагічных аб'ектаў абгароджаныя, будаўнічыя работы ў іх не вядуцца.
На археалагічны сезон 2020 года (вясна-лета) ДНУ “Інстытут гісторыі НАН Беларусі” запланаваныя арганізацыя і правядзенне планавых археалагічных даследаванняў (раскопак) на паказаным вышэй аб'екце. Месцы размяшчэння раскопаў і аб'ёмы неабходных археалагічных работ вызначаліся спецыялістамі ДНУ “Інстытут гісторыі НАН Беларусі” з улікам праектнай дакументацыі і раней праведзеных даследаванняў.
У адпаведнасці з пунктам 1 артыкула 122 Кодэкса на гісторыка-культурныя каштоўнасці “Верхні замак”, “Сафійскі сабор” уласнікамі (карыстальнікамі) заключаны ахоўныя абавязацельствы, у якіх зафіксаваныя індывідуальныя ўмовы іх утрымання і выкарыстання, устаноўлены парадак выканання работ на гэтых гісторыка-культурных каштоўнасцях, патрабаванні па забеспячэнні іх захавання, у тым ліку ў выпадку непрадбачаных абставінаў або ўзброенага канфлікту, а таксама іншыя абмежаванні дзейнасці іх уласнікаў (карыстальнікаў), землекарыстальнікаў, на зямельных участках якіх размешчаны нерухомыя нематэрыяльныя гісторыка-культурныя каштоўнасці.
Невыкананне ўласнікам (карыстальнікам) узятых на сябе абавязацельстваў, вызначаных дадзеным ахоўным абавязацельствам, цягне за сабой адміністрацыйную або крымінальную адказнасць у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі Рэспублікі Беларусь.
Пунктам 9.2. ахоўнага абавязацельства пазначана забарона перадачы гісторыка-культурнай каштоўнасці ў валоданне і (або) карыстанне Узброеным Сілам Рэспублікі Беларусь, іншым войскам і воінскім фарміраванням Рэспублікі Беларусь.
Рашэннем Полацкага гарадскога выканаўчага камітэта ад 18.08.2010 №518 створана ўстанова адукацыі “Полацкае кадэцкае вучылішча” на базе ўстановы адукацыі “Полацкая дзяржаўная агульнаадукацыйная сярэдняя школа №4”.
Рашэннем Полацкага гарадскога выканаўчага камітэта ад 09.09.2011 № 555 “Аб перайменаванні ўстаноў адукацыі” установа адукацыі “Полацкае кадэцкае вучылішча” перайменавана ў дзяржаўную ўстанову адукацыі “Полацкае кадэцкае вучылішча”.
Дзяржаўная ўстанова адукацыі “Полацкае кадэцкае вучылішча” з'яўляецца ўстановай агульнай сярэдняй адукацыі і ўваходзіць у сістэму адукацыі (органам дзяржаўнага кіравання установай адукацыі з'яўляецца ўпраўленне па адукацыі Полацкага раённага выканаўчага камітэта), што не супярэчыць пункту 3 артыкула 122 Кодэкса.
Полацкім раённым выканаўчым камітэтам у адпаведнасці з паўнамоцтвамі, ускладзенымі на яго Кодэксам, ажыццяўляецца кантроль за выкананнем заканадаўства ў сферы гісторыка-культурнай спадчыны на тэрыторыі г. Полацка і Полацкага раёна.
З улікам кампетэнцыі па ажыццяўленні мерапрыемстваў па ахове гісторыка-культурнай і археалагічнай спадчыны, кантролю ў гэтых сферах на адпаведнай тэрыторыі, ускладзенай на мясцовыя выканаўчыя і распарадчыя органы (артыкул 41 Закона Рэспублікі Беларусь “Аб мясцовым кіраванні і самакіраванні ў Рэспубліцы Беларусь”, артыкул 14 Кодэкса), Полацкім райвыканкамам сумесна са спецыялістамі Нацыянальнага Полацкага гісторыка-культурнага музея-запаведніка, ДНУ "Інстытут гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі”, УА “Полацкі дзяржаўны ўніверсітэт” ажыццяўляюцца мерапрыемствы, накіраваныя на безумоўнае выкананне патрабаванняў Кодэкса пры ажыццяўленні названых работ.
Такім чынам, работы на тэрыторыі аб'екта “Рэканструкцыя былых будынкаў, устаноў аховы здароўя ў ахоўнай зоне запаведніка (Верхні замак) пад размяшчэнне ДУА “Полацкае кадэцкае вучылішча” у г. Полацку праводзяцца ў межах існуючага заканадаўства аб ахове гісторыка-культурнай спадчыны і Кодэкса».

02.02.2020. Проходной двор. Территория Верхнего замка станет доступна всем после переезда кадетского училища.

Для развенчания мифов, связанных с переездом кадетского училища на территорию Верхнего замка, приводим мнения, извлеченные из комментариев экспертов - архитекторов и археологов.

Многие полагают, что после размещения кадетского училища на территории Верхнего замка для туристов и местных жителей исторический объект будет закрыт. Это не так. В райисполкоме и кадетском училище утверждают, что после окончания реконструкции это будет не только образовательный, но и привлекательный туристический объект. Его базой смогут пользоваться как кадеты, так и все полочане, гости города. Территорию вокруг тоже благоустроят, а музей кадетского училища со временем перерастет в музей воинской истории Полоцка. В летнее время кадетское общежитие будет исполнять роль недорогой и комфортной гостиницы для приезжих.

Также вызывает опасение сохранность археологического памятника-замчища из-за запретов археологов на проведение земляных работ на месте реконструкции. Сейчас эксперты уверяют, что историческому наследию Верхнего замка ничего не угрожает.

Верхний замок — это единый археологический памятник, поэтому работы по его реконструкции ведутся под надзором археологов Академии наук Беларуси. Проект согласован с Министерством культуры, прошел экспертизу. Из всего комплекса здешних построек только два здания считаются памятниками архитектуры и находятся под охраной государства. Чтобы избежать ошибок, эксперты еще раз изучили строительную историю. Не секрет, что все остальные постройки, в том числе и уже снесенные ветхие, возведены в послевоенное время и никакого интереса для истории не представляют, в отличие от земли, на которой находятся. Землю благоустроят. Ученые контролируют ход всех работ на объекте и следят за тем, чтобы не было нанесено никакого вреда археологическому памятнику. Сейчас археологи аккуратно расчищают место, где нашли фундамент храма. Вкапываться глубоко в землю они не будут. По проекту здесь планировался газон, так что это обозначение гармонично впишется в ландшафтный дизайн, подчеркнет историческую значимость Верхнего замка. В будущем при наличии нужных специалистов и средств возможно проведение раскопок и кадетское училище этому процессу не помешает.

15.11.2019. Рабочие пришли! Началась реконструкция комплекса из корпусов бывшей больницы в Верхнем замке.

На днях дан старт работам по реконструкции и сносу бывших корпусов центральной городской больницы. В перспективе на территории заброшенного комплекса разместится кадетское училище.

В первом туре работ проектировщики и строители планируют «довести до ума» три здания. Бывшая больница станет учебным корпусом, в некогда акушерском отделении разместится общежитие, в управленческом корпусе расположится музей кадетского движения. Ряд построек ликвидируют из-за недостаточного финансирования на их обустройство. Поскольку кирпичные сооружения в статусе историко-архитектурной ценности, работы по перестройке комплекса будут проходить под чутким надзором археологов.

14.06.2019. Честное министерское. Глава Минобразования пообещал вскоре переселить «кадетку» в центр.

Во время своего визита в Полоцкое кадетское училище министр образования Игорь Карпенко отметил, что реконструкцию бывшего больничного городка держит на личном контроле.

Также выяснилось, что господин министр оканчивал школу в нашем городе, но сейчас не об этом. Чиновник пообещал приложить максимум усилий, чтобы построить в этом историческом центре полноценный кадетский корпус с местами для проживания и учебными классами, обеспеченными материальной базой для военной подготовки. Карпенко не исключает множество археологических находок в ходе строительства кадетского корпуса на Верхнем замке.

20.03.2019. До осени. Старт работ по реконструкции больницы в Верхнем замке Полоцка запланирована на сентябрь.

Здания бывшего больничного городка, которые находятся за Софийским собором на территории Верхнего замка, начнут реконструировать в сентябре 2019 года. В будущем в одной из построек — «красной больнице» — разметят кадетское училище. Сейчас разрабатывается необходимая документация.

28.02.2019. Два объекта, два весёлых друга. В Полоцке профинансируют создание Кадетского училища и реставрацию храма

Согласно Указу Президента №71 «Об утверждении Государственной инвестиционной программы на 2019 год», из республиканского бюджета выделят средства на реконструкцию бывших корпусов центральной городской больницы, а также реконструкцию и реставрацию Спасо-Преображенской церкви в Полоцке. На реконструкцию бывших корпусов центральной городской больницы под кадетское училище в Верхнем замке выделят 2 миллиона рублей. Строительные работы здесь должны начаться уже В 2019 году, а завершиться в 2021-м. Консервационные и противоаварийные работы Спасо-Преображенской церкви планируют произвести за 200 тысяч рублей.

07.09.2018. Инвесторы не нашлись. Некоторые постройки полоцкого Верхнего замка снесут в рамках реконструкции ​​

Изначально планировалось, что помещения бывшей больницы превратятся в туристический комплекс, но данный проект остался мечтой, так как не нашлось инвесторов. В итоге принято решение разместить здесь кадетские корпуса, а также снести часть построек. Первыми преобразования затронут «красную больницу» – здание из красного кирпича XIX века постройки. Вместе с тем, археологи намерены заняться судьбой участков больничного городка, которые необходимо раскопать и исследовать.

30.04.2018. Что ты такой грустный?! Больничный городок возле Софийского собора благоустроят для кадетов.

Грядет масштабная реконструкция бывших корпусов центральной полоцкой городской больницы, что на Верхнем замке. В перспективе у стен Софийского собора разместится кадетский корпус.

Полоцкое кадетское училище ищет помещения для перевода учащихся на круглосуточное содержание. Поскольку инвестор для создания туристского центра на базе заброшенного комплекса так и не нашелся, принято решение реконструировать пустующие здания с последующим размещением в них Полоцкого кадетского корпуса. Объект включен в Государственную инвестиционную программу 2018 года. На разработку проектно-сметной документации планируется выделить 200 тысяч рублей из республиканского и областного бюджетов. Территория площадью 2,1 га подвергнется реконструкции. Будут выполнены благоустройство и озеленение, размещен строевой плац. На первом этапе преобразования затронут бывшую красную больницу с пристройкой (их переоборудуют в учебный корпус), акушерское отделение (оно превратится св общежитие), и административное здание (здесь расположится музей кадетского движения). Как заявляют в исполкоме, при наличии финансирования объект реально ввести в эксплуатацию в течение трех лет.